Wielu rodziców zastanawia się czy zaburzenia uwagi słuchowej u dziecka to duży problem? Jeśli słuch dziecka jest dobry, to w czym problem? Otóż często nie zdajemy sobie sprawy jak ogromny wpływ na jakość życia i wiele obszarów funkcjonowania ma uwaga słuchowa.
Koncentracja słuchowa odpowiada nie tylko za to co słyszymy, ale także ma wpływ na komunikację, stan emocjonalny i psychiczny, pomysłowość i kreatywność. Dzieci, które cierpią na zaburzenie koncentracji słuchowej gorzej się uczą, nie zapamiętują poleceń, mogą mieć problemy z dysleksją, wyobcowaniem w grupie, nieśmiałością, zaniżonym poczuciem własnej wartości itd. Dlatego warto obserwować dziecko i reagować na wszelkie oznaki nieprawidłowości.
Zaburzenia uwagi słuchowej a Metoda Tomatisa
Temat zaburzeń uwagi słuchowej gruntownie został zgłębiony przez profesora Alfreda Tomatisa, francuskiego otolaryngologa. W trakcie prowadzonych badań naukowych sformułował trzy zasady, które dały podstawy do opracowania treningu audio-psycho-lingwistycznego. Otóż Tomatis stwierdził, że człowiek może wymówić tylko te dźwięki, które usłyszy. A przywrócenie zdolności słyszenia ma bezpośrednie przełożenie na artykulację mowy.
Kolejnym fundamentalnym prawem określonym przez profesora jest prawidłowa czyli prawostronna lateralizacja uszna. Dlaczego lateralizacja ma znaczenie? Otóż prawe ucho powiązane jest w lewą półkulą mózgu odpowiedzialną za mowę i logiczne myślenie. Taki układ gwarantuje szybkość i dobrą jakość komunikacji. Natomiast w przypadku lateralizacji lewostronnej, informacje docierają najpierw do prawej półkuli mózgu, która odpowiedzialna jest za emocje i myślenie abstrakcyjne, a dopiero w drugiej kolejności docierają do ośrodka mowy w lewej półkuli. Informacje tak przetworzone mogą mieć silne zabarwienie emocjonalne – inaczej mówiąc osoby, które są lewouszne najpierw odczytują w wypowiedzi emocje, które niestety mogą zaburzyć logiczne zrozumienie informacji. Poza tym komunikat przetwarzany jest wolniej.
Inne ciekawe odkrycie związane jest z wysokościami dźwięków, które potrafi odbierać ludzkie ucho. Wysokie dźwięki korzystnie wpływają na nasz mózg – energetyzują go. Dlatego słuchanie muzyki o wysokich dźwiękach czyli na przykład muzyki Mozarta wpływa na koncentrację, jasność myślenia itd.
Trening słuchowy – na czym polega
Pierwszy etap: wywiad przeprowadzany przez specjalistę Metody Tomatisa. W trakcie rozmowy i na podstawie różnego rodzaju testów specjalista określa poziom uwagi słuchowej. Może stwierdzić, że wszystko jest ok, albo jakieś braki w koncentracji i wówczas opracowuje specjalny program dostosowany do indywidualnych potrzeb danego pacjenta.
Drugi etap: faza pasywna. Za pomocą ucha elektronicznego, czyli specjalnie stworzonych słuchawek, pacjent słucha dobranej dla niego muzyki. Sesje trwają po dwie godziny dziennie przez 13 dni i powtarzane są dwu lub trzykrotnie. Program może być realizowany w gabinecie lub w domu. W trakcie słuchania trzeba być zrelaksowanym i nie można wykonywać zajęć wymagających silnego skupiania uwagi. Po tym etapie specjalista ponownie przeprowadza wywiad i ustala czy należy przejść do etapu trzeciego.
Trzeci etap: faza aktywna. Rozmowa, czytanie i powtarzanie + praca z mikrofonem. W tej fazie chodzi o to, by pacjent słyszał wypowiadane przez siebie i odpowiednio przetworzone słowa. Efekty terapii są trwałe. Jeśli więc dostrzegamy u swojego dziecka lub u siebie nieprawidłowości w funkcjonowaniu koncentracji słuchowej warto skonsultować się ze specjalistą.